Szkodniki drewna. Jak usunąć je z drewna konstrukcyjnego?

Jeśli na poddaszu lub w piwnicy znalazłeś ślady owadów lub oznaki ich działalności, to znak, że w drewnie konstrukcyjnym twojego domu zagnieździły się szkodniki. Szkodniki drewna nazywane są ksylofagami. Mogą zainfekować różne partie budynku i spowodować mnóstwo szkód: chodniki wygryzione przez żerujące larwy i osobniki dorosłe powodują uszkodzenia tkanki drzewnej, a w efekcie prowadzą do utraty wartości użytkowej i estetycznej drewna.

Dotyczy to w szczególnym stopniu drewnianych elementów konstrukcyjnych, czyli krokwi, belek, słupów czy łat, których wytrzymałość na skutek obecności owadów znacznie się zmniejsza. Ewidentnymi dowodami na obecność szkodników w drewnie konstrukcyjnym świadczy znalezienie dorosłych owadów, larw i poczwarek, a także śladów żerowania w postaci małych otworków lub grudek odchodów larw. To znak, że należy jak najszybciej przeprowadzić dezynsekcję, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się owadów i skutecznie usunąć szkodniki ze swojego domu.

Poznaj swojego wroga – przegląd najpopularniejszych gatunków szkodników uszkadzających drewno

Dysponując śladami owadów lub ich zdjęciami, warto przeprowadzić analizę entomologiczną. Dzięki temu można stwierdzić, który z groźnych szkodników zainfekował budynek i dobrać najskuteczniejszą metodę dezynsekcji obiektu. Rozpoznanie wroga ułatwiają również cechy uszkodzeń spowodowanych przez larwy, bo poszczególne gatunki wygryzają chodniki o różnym kształcie i głębokości. Pomocna będzie również wiedza o wymaganiach środowiskowych szkodników i ich “ulubionych” gatunkach drewna. Niektóre szkodniki (na przykład spuszczel pospolity) najchętniej zamieszkują więźby dachów i ciepłe poddasza, szczególnie z drewna iglastego, a inne (kołatek domowy) lubią żerować w w dolnych partiach budynków i zawilgoconych piwnicach.

Oto najczęściej spotykane ksylofagi, wraz z krótką charakterystyką:

– Spuszczel pospolity – uważany za najgroźniejszego ze szkodników drewna. Larwy tego ksylofaga podczas żerowania nie wyrzucają na zewnątrz mączki drzewnej i dlatego trudno znaleźć miejsce ich bytności. Drażą charakterystyczne korytarze o owalnym przekroju i średnicy nawet do 6 mm. Lubi ciepło i wilgoć – najlepiej rozwija się w temperaturze 28 stopni i wilgotności powietrza 100%. Atakuje nawet 100-letnie budynki ze starego drewna.

– Kołatek domowy – lubi drewno sosnowe. Jego larwy drążą okrągłe chodniki o średnicy do 2,2 mm. Miejsce żerowania można rozpoznać po mączce drzewnej. Szczególnie groźny dla gotowych wyrobów, nie gardzi starym drewnem, nawet w zabytkowych budynkach. Stosunkowo odporny na mróz.

– Wykarczak – atakuje świeżo ścięte drewno, drążąc owalne, głębokie chodniki o średnicy do 9 mm. Można go spotkać w tartakach.

– Rytel pospolity – chętnie infekuje świeżo ścięte drewno iglaste i liściaste, a także niewyschnięte drewno na składach drzewnych.

Metody ochrony drewna przed szkodnikami

Dobrze zabezpieczone drewno jest mniej podatne na zainfekowanie szkodnikami. Przestrzegając już na etapie projektowania zasad tak zwanej profilaktyki budowlanej pozwala uniknąć większości gatunków szkodników. Bardzo skuteczna jest również impregnacja zdrowego drewna odpowiednimi preparatami. Systematyczna impregnacja miejsc dostępnych dla owadów tworzy skuteczną barierę chemiczną. Preparaty zabezpieczające należy aplikować tak, żeby nasączyć powierzchnię oraz wszelkie pęknięcia i szczeliny.

Metody usuwania szkodników z drewna konstrukcyjnego

Szukając sposobów na pozbycie się szkodników z drewna masz do dyspozycji kilka sprawdzonych metod. Realizację dezynfekcji najlepiej powierzyć specjalizującej się w tym firmie. Wiele z nich ogłasza się w internecie, wykonawcę takiej usługi można znaleźć również na portalach typu Oferteo.pl, można też skorzystać z polecenia znajomych, którzy taką procedurę mają już za sobą. Fachowcy dobiorą najbardziej efektywną metodę uwzględniając gatunek szkodnika, miejsce jego żerowania i możliwości techniczne obiektu.

Oto najskuteczniejsze metody dezynfekcji

Metody chemiczne – używa się specjalnie dobranych gazów (dwusiarczek węgla) lub impregnatów z właściwościami owadobójczymi. W przypadku punktowych zniszczeń wywołanych przez spuszczela lub kołatka stosuje się również wstrzykiwanie do ich chodników owadobójczych środków chemicznych, a następnie zatyka je parafiną.

Metody fizyczne – najczęściej z użyciem wysokiej temperatury, niekiedy z wykorzystaniem beztlenowego środowiska. Do materiałów tartych (deski, bale) stosuje się metodę objętościową w specjalnych komorach suszarnianych. W budynkach wykorzystuje się metodę punktową, sprawdzającą się w przypadku drewna w konstrukcji nośnej obiektu. Zwykle wykonuje się zabieg za pomocą przenośnego urządzenia grzejnego emitującego gorące powietrze.

Metoda mikrofalowa – stosunkowo nowa na polskim rynku usługa, polegająca na wykorzystaniu ultrakrótkich fal radiowych, powodujących silne nagrzewanie drewna. Idealnie sprawdza się w sytuacjach, gdy ksylofagi zaatakowały tylko część drewnianych elementów konstrukcyjnych. Ale uwaga – pole elektromagnetyczne może uszkodzić powłoki farb i lakierów i spowodować powstanie mikropęknięć.

Metody biologiczne – jednak w naszych warunkach klimatycznych raczej się ich nie stosuje

Podsumowanie – nie jesteś bezradny wobec szkodników drewna!

Z pozoru małe i niegroźne owady żerujące w drewnie mogą wyrządzić mnóstwo szkód. Ich zagnieżdżenie w elementach konstrukcyjnych budynku jest niebezpieczne. Jednak systematyczne sprawdzając stan drewna konstrukcyjnego, możesz szybko zorientować się, że twój dom padł obiektem ich ataku, a przeprowadzając dezynfekcję – pozbyć się ich skutecznie.